Pekmez çeşitleri ülkemizin en büyük zenginliği ve özellikle bazı pekmez türleri daha popüler. Eski zamanlarda şifa ve enerji deposu olarak görüldüğünden çok fazla tüketilen pekmez, artık günümüzde de hak ettiği değeri tekrar kazandı.
Son yıllarda enfeksiyon ve virüslerin artmasıyla birlikte pekmezin değeri de arttı. Kış aylarında bolca tüketilmesi önerilen pekmezin ülkemizde birçok çeşidi bulunuyor. En ok bilinen pekmez çeşitleri üzüm pekmezi – dut pekmezi – keçiboynuzu (harnup) pekmezi – Andız ( ardıç ) pekmezi ve pancar pekmezi denilebilir.
Üzümün kara üzüm pekmezi çeşidi olduğu gibi dutun da karadut pekmezi diye ayrıca pekmezi yapılmaktadır. Keçiboynuzu ile harnup aynı pekmezdir, diğer adıdır yani. Aynı şekilde andız ile ardıç pekmezleri de öyle.
Çok yaygın olmasa da incir pekmezi, hurma pekmezi, elma pekmezi, kuşburnu pekmezi, kestane pekmezi ve şeker kamışı pekmezi gibi pekmez çeşitleri de var. Ayrıca pekmeziyle meşhur Tokat Zile’ye ait Zile pekmezi de var ama rengi beyazdır ve bilinen pekmezlerden biraz daha farklıdır.
Pekmez B1, B2 vitaminleri ve çeşitli mineraller içerdiğinden hem besleyici hem de şifalıdır. Bağışıklığı güçlendirdiği için hastalıklara karşı korur. İçinde glikoz ve früktoz bulunduğundan, sindirimde çok oyalanmadan hemen kana karışır. Bu yönüyle enerji ve sıcaklık verir. Bol mineralli olduğundan hamile ve emziren anneler için, çabuk iyileşmesi istenen hastalar için çok önemli bir besindir. (Kaynak)
Pekmez Çeşitleri ve İsimleri
- Üzüm pekmezi
- Kara üzüm pekmezi
- Dut pekmezi
- Karadut pekmezi
- Keçiboynuzu veya Harnup pekmezi
- Andız veya Ardıç pekmezi
- Pancar (Şeker pancarı) pekmezi
- Hurma pekmezi
- İncir pekmezi
Hangi meyvelerden pekmez yapılır aslında içinde şeker oranı yüksek olan tüm meyvelerden pekmez yapılabiliyor. Çok yaygın olmasa da, elma pekmezi kuşburnu pekmezi karpuz pekmezi kestane pekmezi ve şekerkamışı pekmezi çeşitlerini de listeye ekleyebiliriz.
En iyi pekmez hangisi özellikle de Dut pekmezi mi keçiboynuzu pekmezi mi daha iyi gibi sorular geliyor, tüm özelliklerini yazalım, siz en iyisini karar verirsiniz zaten.
Pekmez Nasıl Tüketilmeli?
Sofralarımızda özellikle de kahvaltı öğününde pekmezi bazen ekmeğe sürerek bazen de ekmeği pekmeze banarak yeriz. Hele tahinle karıştırarak tüketmek lezzete lezzet katar. Bazı pekmez çeşitleri biraz acımsı olduğundan direkt olarak tüketilemiyor, öyle durumlarda tahin ile karıştırılabilir.
Pekmez kalorili bir besindir, o yüzden sabah akşam bir yemek kaşığı yemek kafidir. Çocuklara da sabah akşam bir tatlı kaşığı verilebilir.
Pekmezin daha da etkili olmasını istiyorsanız şifa için şöyle tüketin: Bir bardak ılık suyun içine 1 yemek kaşığı pekmez atıp karıştırın. Üzerine de çok az limon sıkıp kahvaltı öncesi aç karna için. Lezzet kaygısı olmadan şifa için bu şekilde tüketmek, güne zinde başlamaya iyi geldiği gibi kansızlık için de çok etkili bir yöntemdir.
Pekmez Nasıl Olmalı? En İyi Pekmez Nerenin?
Ülkemizin her yanında pekmez yapılıyor ama en iyi pekmez nerenin sorusu de hep merak ediliyor çünkü ülkemizde bazı şehirler pekmez konusunda çok iyi.
Tokat’ın Zile pekmezi ün yapsa da özellikle şu illerin doğal ve organik pekmezleri çok iyidir. En kaliteli pekmez çeşitleri Tokat, Amasya, Kırşehir, Kastamonu, Eskişehir, Balıkesir, Kayseri, Afyonkarahisar, Kahramanmaraş, Gaziantep ve Hatay yörelerinde bulunmaktadır.
Dut pekmezi Erzurum’da, andız pekmezi Mersin’de, incir pekmezi Balıkesir’de, pancar pekmezi Kırklareli ve Amasya’da, üzüm pekmezi Ege ve Marmara’da, keçiboynuzu pekmezi de Ege ve Akdeniz’de daha yaygındır. Burada doğal ve organik pekmeze de dikkat çekmek isterim, şöyle ki;
Pekmezin doğal, katkısız ve organik pekmez olmasına dikkat edilmelidir. Özellikle köylerde el yapımı pekmezlerin de lezzeti çok farklıdır. Özellikle de marketlerden hazır alınan pekmez çeşitleri glikoz katkılı veya içinde koruyucu maddeler olduğundan, bu pekmezlerin faydasından çok zararı olur. Hazır fabrikasyon pekmez ile doğal pekmez, hem tat hem kıvam bakımından da birbirinden çok farklıdır.
Güvenilir yerlerden doğal pekmez alın, tahin alın. Olmadı aktardan, eczaneden, online gıda mağazalarından veya marketlerden alırken en azından üzerinde doğal, organik veya katkısız yazanlardan tercih edin.
Doğal ve katkısız pekmez olarak marka tavsiye edecek olursam bizzat denediğim NURS markayı sizlere de öneririm. Kaliteli markaların fiyatları da biraz yüksek, kilosu ortalama 45-50 lira civarında.
Pekmez Çeşitleri – Hangi Pekmez Neye İyi Gelir?
Pekmezin genel olarak faydaları birbirine benzese de aslında her pekmezin ayrı bir faydası var. Pekmez türleri ve faydaları çok değişik bazı pekmez çeşitleri demir eksikliğine birebir iken bazıları da damar sertliğine karşı etkilidir. Bazısı cinsel gücü artırırken bazısı kansızlığa iyi geliyor.
En çok merak edilen “ Kansızlık için hangi pekmez iyi gelir – hangi pekmez kilo yapar hangisi zayıflatır – demir eksikliğine hangi pekmez iyi gelir – üzüm pekmezi kan yapar mı boğaza iyi gelir mi – andız pekmezi ne işe yarar gibi sorular bu yazıyla cevap buluyor. Tahin pekmeze en çok yakışan ve en çok kullanılan üzüm pekmeziyle başlayalım.
1. Üzüm Pekmezinin Faydaları
- Kan yapar
- İştah açar.
- Enerji verir.
- Boğaza iyi gelir.
- Damar sertliği için tüketilir.
- Mide, bağırsak ve böbreklere iyi gelir.
- Cildi yeniler, yaşlanma etkilerini en aza indirir.
- Hamile ve emzikli kadınlar için tam bir mineral deposudur.
2. Dut Pekmezinin Faydaları
- Kabızlıkta ve idrar yolu rahatsızlıklarında etkilidir.
- Grip ve soğuk algınlığına karşı vücut direncini arttırır.
- Mide rahatsızlıklarına özellikle de ülsere iyi gelir.
- Ağız içi pamukçuk, boğaz ve bademcik enfeksiyonlarında gargara yapılmalıdır.
- Sporculara enerji vermesi için kullanılması önerilmektedir.
- Çocukların bedensel ve zeka gelişimine olumlu katkı sunar.
- Kansızlık için tüketilmelidir.
- Anne sütünü artırır.
3. Keçiboynuzu (Harnup) Pekmezinin Faydaları
- Nefes darlığına, astım ve bronşite karşı etkilidir.
- Gribe karşı etkilidir, öksürüğü keser.
- Cinsel gücü ve spermleri arttırır.
- Kalbi güçlendirir, kalp çarpıntısını önler.
- Dişleri ve kemikleri güçlendirir.
- Kandaki zehirli maddeleri temizler.
- Bağırsak kurdu ve parazitleri temizler.
- Kolesterol ve tansiyonu dengeler.
- Bağırsakları çalıştırarak zayıflatır.
4. Andız Pekmezinin Faydaları
Andız pekmez yapımı zor olduğundan en pahalı pekmez çeşitleri arasındadır.
- Tadı biraz acımsı ama alerji ve kaşıntı için birebirdir.
- Egzama ve sedef hastalığı için de tüketilir.
- Hastalıklara karşı korur, özellikle de inatçı öksürüğü keser.
- Balgam söktürür, bronşite iyi gelir.
- Mide bulantısı ve mide spazmlarına karşı etkilidir.
- İdrar yolunu temizler, böbrek taşına da faydası vardır.
- Sarılık olduğunda tüketilmelidir.
- Saç dökülmesini önler.
- Karaciğeri ve dalağı korur.
- Ağız içi yaraları önler.
5. Pancar Pekmezinin Faydaları
- İştah artırır, zayıf olanlar kilo almak isteyenler tercih etmelidir.
- Besleyici ve kuvvet vericidir.
- Soğuk algınlığında ve özellikle de öksürükte kullanılır.
- Kas yorgunluklarında vücut direncini yükseltir.
- Yüksek tansiyonu düşürür.
- Mide yanması ve ekşimesinde 1 yemek kaşığı yenebilir.
- Karaciğer ve böbreklere olumlu etkisi vardır.
- Demir eksikliğine iyi gelir.
- Cilt hastalıklarına karşı cildi besler, korur.
6. Hurma Pekmezinin Faydaları
- Halsizliğe karşı tüketilmelidir, enerji verir, zinde tutar.
- Bronşit ve soğuk algınlıklarında etkilidir.
- Boğaz ağrısını giderir, özellikle de kuru öksürüğü keser.
- Kansere karşı koruyucudur.
- Kalp ve damar hastalıklarında riskleri düşürür.
- Uzun süreli açlıklarda besleyicidir, diyette kullanılabilir.
- Beden ve zihin gelişimini destekler.
İlginizi Çekebilir: Hurma Diyeti Nedir, Nasıl Yapılır?
7. İncir Pekmezinin Faydaları
- Hücre yenileyici ve yaşlanma karşıtıdır.
- Cilt için çok faydalıdır.
- Besleyici ve enerji vericidir.
- Kötü kolesterolü düşürür.
- Vücudu zararlı bakterilerden korur.
- Sindirimi kolaylaştırır, bağırsak sağlığını destekler.
- Kansere karşı koruyucudur.
- Süt içemeyenler, incir pekmezi tüketerek mineral ihtiyacını karşılayabilir.
- Kemiklere ve özellikle de dişlere faydalıdır.
İlginizi Çekebilir: 7 Zeytin 1 İncir Kürü ve Faydaları
Pekmez Çeşitleri İçinde En Sevilenler
Biliyorsunuz en sevdiklerimi yazdığım Sev-en 7 köşem var ve bu köşemde konuyla ilgili en sevdiklerimi yazarken 1. sıraya en sevdiğimi koyarak başlıyorum ve sıraladığım 7 şeyi bir cümleyle yorumluyorum. Sizden de en sevdiğinizi yoruma yazmanızı isterim. İşte pekmez çeşitleri içinde benim top 7 listem:
1- Üzüm Pekmezi : Yaşadığım yerde en çok bu pekmez yapıldığı için tadına çocukluktan beri alıştım ve bu yüzden 1 numaram oldu.
2- Dut Pekmezi : Üzüm pekmezine göre daha tatlı ama akışkanlığı yüzünden listemde 2. sırada.
3- Keçiboynuzu Pekmezi : Zayıflatıcı etkisine ve en çok enerji veren pekmez olduğuna inanıyorum.
4- Pancar Pekmezi: Pancar pekmezini kullananlar çok övdüğü için alıp tüketmiştim, fena değil.
5- İncir Pekmezi: Tadı güzel ama kıvamı ve akışkanlığı biraz değişik.
6- Hurma Pekmezi: Oruç zamanı tüketiyorum genelde.
7- Andız Pekmezi: Tadı biraz keskin ama şifa için tüketilebilir.
Pekmez çeşitleri içinde hangisi damak tadınıza uygunsa ya da ne için tüketmek istiyorsanız ona uygun pekmezi bulun ve aile boyu tüketin. Sizleri pekmezle ilgili sözlerle başbaşa bırakıyorum.
*Armudu sapıyla, üzümü çöpüyle, pekmezi küpüyle.
*Kavutu olan pekmeze katar, aklı olan öğüt tutar.
*Gideceğin Antep, yiyeceğin pekmez.
*Pekmez gibi malın olsun.
Pekmez deyince aklıma hemen Tahin-Pekmez ikilisi gelir ve ailece çok severiz. Tel başına pekmez tüketmek pek aklımıza gelmez. Sevgiler…
Pekmez tahinle buluşunca bambaşka bir lezzet oluyor gerçekten de, çok severim. Önemli olan pekmezin vücuda girmesi zaten.
Yazınızdan çok istifade ettim. Evimde uzun zamandır bir arkadaşın hediye ettiği andız pekmezi vardı. Bu kadar faydalı olduğunu yeni öğrenmiş oldum. Teşekkürler.
Andız pekmezinin işlevi çok farklı, belki sofraya koyup keyifle yenmeyebilir ama şifa için bir bardak suyun içine bir kaşık atıp içebilirsin. Afiyet şifa olsun.
Genelde keçi boynuzu ve üzüm pekmezi tercih ediyordum yazınızdan sonra diğerlerinide listeme ekleyeceğim, çok güzel dolu dolu faydalı bir yazı olmuş, kaleminize sağlık:)
Çok teşekkür ederim, benim de lezzetini sevdiğim üzüm ve dut pekmezi oluyor genelde soframda. Diğerleri zaman zaman tüketilebilir şifa için.
Thank you
Ben de teşekkür ederim ziyaretin için.
Bazılarında … özü yazıyor. Ben de almıştım hurma ve incir özünden. Bir de nar var. Bazen salatalarda kullanıyorum.
Ama aşırı tatlı geldiği için çok fazla yiyebildiğimi söyleyemem. Meyvelerin işlenmemiş hallerini daha çok seviyorum.
Evet keçiboynuzu özü var, çünkü keçiboynuzunu direkt olarak tüketmek zor ve kullanım alanı sınırlı oluyor. Böyle işlenince tüketmesi ve kullanması kolay. Burada önemli olan içinde katkı olmaması. Dediğin gibi hurma veya inciri meyve olarak da tüketebilirsin.
Pekmez çeşitleri ne kadar fazlaymış. Ben yalnızca üzüm ve keçiboynuzu pekmezini biliyordum. Aram aşırı tatlı şeylerle hiç iyi değil. Ama keçiboynuzu pekmezini kullanmıştım bir ara. Faydalı oluyor gerçekten. Bu arada pekmezle ilgili sözleri yazmanız çok hoş olmuş. Pekmez gibi malın olsun güzelmiş. ? Teşekkürler keyifle okudum yine yazınızı.
Pekmez gibi malımız olsun, daha ne isteriz:) Yok ya işin şakası, bence önce sağlık. Beden ve ruh sağlığımız yerindeyse hepsi olur yavaş yavaş.
Pekmez deyince maziye gittim .
Eskiden üzüm pekmezi yapardık. Çok eskiden değil dört beş yıl öncesine kadar .
Ne zahmetli iş 🙂
Üzümü kopar, yıka, ez , suyunu çıkart, ateşe koy . Bitmez bir çile :))
Ama kışın çok güzel gidiyor.
Hatta üzüm pekmezi için üzüm ezme işi çok muhabbet olurdu, beni de o günlere götürdün, teşekkür ederim. Her çilenin sonu da böyle pekmez gibi tatlıdır işte:)
Pekmez çeşitleri hangi pekmez neye faydalıdır sanırım pekmezler hakkında bu kadar detaylı anlatım bu kadar bilgiyi başka yerde okumadım daha da okuyacağımı sanmıyorum ben pekmezi bazen sadece bazende tahin ile karıştırarak tüketiyorum seviyorum sonuçta bu yazıdan sonra da daha bilinçli tüketici olacağım teşekkürler.
Pekmez tahin efsane bir tat, sadece pekmez yiyeceksen eğer, üzüm ve dut pekmezi öneririm. Diğerlerini biraz daha şifa niyetine.
Pekmezi çok severim ben de . Pancar . üzüm , dut ve harnup pekmezlerini denedim . Diğer çeşitlerine ise denk gelmedim . Görürsem alıp onları da deneyeceğim.
En popüler pekmez çeşitlerini denemişsiniz, diğerleri çok yaygın değil zaten. Hurma pekmezini deneyebilirsin ama.
Pekmez çeşitleri ve faydalarına dair süper bir içerik olmuş, kalemine sağlık 🙂 Pekmez denince genellikle aklımıza üzüm, dut ve keçiboynuzu pekmezi gelir. Oysa ne çok çeşidi ve her birinin de ayrı ayrı faydaları var. Pekmezi tek başına tüketmem neredeyse imkansız (fazla tatlı olmasından dolayı). Birçok kişi gibi ben de daha çok tahinle karıştırıp tüketmeyi tercih ediyorum. Zaman zaman da sulandırıp, birkaç damla limon ekleyip tüketiyorum. Buralarda doğal gıda pazarları bolca var ve bu tür ihtiyaçlarımızı kolaylıkla temin edebiliyoruz neyse ki. Seneleeer önce anneannem yapardı. Ne güzel, ne lezzetli olurdu ev yapımı pekmez 🙂
Teşekkür ederim. Ev yapımı pekmezin tadına hiçbiri yetişemiyor gerçekten de ve tamamen doğal. Dediğin gibi doğal gıda pazarlarında, aktarlarda falan organik bulmak da zor değil. Pekmez bir şekilde, mutfağımızda her daim bulunması lazım.
bu kadar çok pekmez çeşidi olduğunu bilmiyordum. En çok üzüm, dut ve harnup pekmezi tüketiyoruz biz. Andız ve pancar pekmezini ilk kez duyuyorum. Teşekkür ediyorum bilgilendirme için
Üzüm dut ve harnup pekmezinin çok bilinme sebebi, lezzet olarak güzel oluşu, yapma kolaylığı, kahvaltılarda rahatlıkla tüketilebilmesi, diğerleri daha çok şifa olarak tüketiliyor.
Bizim evde de çok pekmez tüketiliyor son zamanlarda, hastalıklara iyi geliyor gerçekten. Bu kadar faydaları olduğunu bilmiyordum. 🙂
Evet, pekmezi çoğu zaman lezzet için tüketiyoruz kahvaltılarımızda. Faydalarını bildiğimizde ise daha bir özenle yemeye gayret ediyoruz.
Her zamanki gibi detaylı ve güzel bir inceleme. Bu kadar çok pekmez çeşidi olduğunu bilmiyordum. Ben de çoğu kişi gibi tahinle karıştırarak tüketiyorum. Şu birkaç gündür ağır bir gribal enfeksiyondan çok çektim, bu yüzden gribe iyi gelen pekmez çeşitleri özellikle dikkatimi çekti. Bir de incir pekmezi – süt içemeyenler için bir alternatif olduğundan. Süt içmeyi hiç sevmem ben.
Geçmiş olsun, şifa niyetini pekmez tüket bir hafta, hızlı toparlarsın. Aslında reçel çeşitleri yanında pekmez çeşitleri o kadar da çok sayılmaz. Zaten genelde üzüm dut keçiboynuzu tüketiliyor. İncir pekmezini de doğru dedin alternatif olarak, gerçi bulmak bazen zor olabiliyor.
Annem sağolsun, onun sayesinde evim pekmez dünyası.:) Şunu al çocuklara yedir, bunu al çocuklara içir derken baya bir stoğumuz oldu.:)
Aynen, gerçi çocuklar bazı pekmez çeşitlerini severek tüketmiyorlar ama şifa niyetini az da olsa yediriyoruz.
Eşim sağlıklı yaşam konusunda ne kadar özenliyse ben de bir o kadar mesafeliyimdir. Yazınız sayesinde eşimin ilgili olduğu konularda bilgi sahibi olup onunla bu konularda konuşarak şaşırtmak istiyorum. Açılın yoldan pekmezciniz geliyor!