Fazla şeker tüketimi vücudumuzdaki birçok organın çalışmasını olumsuz etkileyerek hastalıklara davetiye çıkarıyor. Vücudun glikoza ihtiyacı var bunu kabul ediyoruz ama ihtiyacımız kadar olanını alıp vücuda fazlasını yüklememeliyiz.
Hele ki bu ihtiyacı işlenmiş gıdalar, hazır atıştırmalıklar, konserveler ve bol şekerli meşrubatlardan karşılamak büyük hata olur. Eğer ki vücuda gereğinden fazla şeker girerse, vücut, alınan bu fazlalık şekeri yağ asidine dönüştürür ve ilerde kullanmak üzere vücudun çeşitli bölgelerinde saklar.
Bu durum, kilolu olmamıza daha da önemlisi sağlıksız bir hayat sürmemize neden olur. Fazla şeker vücuttan nasıl atılır konusu da önemli, bunun için 3 günlük detoks diyeti çok iyi olur.
Evet bazı önemli gün ve gecelerde çok fazla şekerli besin tüketilebiliyor. Peki çok fazla şeker tüketimi sağlığımızı nasıl etkiler? Bunun cevabı az çok tahmin edilebilir ama şeker tüketimiyle ilgili bazı detaylara sahip olmak, bu konuda bir kontrol mekanizması oluşturmakta size yardımcı olacaktır.
Bilim insanları yaptıkları araştırmalarda, çok fazla şeker tüketimi bağımlılık oluşturur sonucuna vardılar, fazla şeker bir nevi uyuşturucu etkisi oluşturmaktadır. (1) Ayrıca, kilo alıp alamama ile ilgili, şeker, karbonhidrat ve yağ üzerine çalışmalar yapılmaktadır. Birçok çalışma şekerli yiyecek içecek ile obezite arasında bir ilişki olduğunu doğrulamıştır.
Aşırı Şeker Tüketimi Sonucu Hangi Sağlık Sorunu ile Karşılaşırız?
Şeker; ekmeklerde, meyvelerde, domates sosunun veya protein barının içinde olabilir. Hatta bazı tuzlu yiyeceklerin içine bile şeker katılmış olabilir. O yüzden fazla şeker tüketimi sadece tatlı besinler şeklinde düşünmek şeker alımında hatalara neden olabilir.
Özellikle de mısır şurubu, şeker kamışı suyu, palmiye şekeri vs katılan gıdaların vücuda olan negatif etkilerinden söz edilebilir. Bir üründe şunlar kullanıldıysa uzak durulmalıdır: Glikoz şurubu, meyve şurubu, laktoz, maltoz, invert şeker, akçaağaç şurubu, sorbitol, nişasta bazlı sıvı şekerler.
Peki fazla şeker tüketimi zararları nelerdir kısaca özetleyelim:
Karaciğere Etkisi :
Aşırı şeker tüketimi karaciğeri yorar, en az alkol kadar zarar verir. Karaciğer; vücuda giren şekerin gerekli kısmını parçalar, fazlasını ise yağa dönüştürür. Karaciğer yağlanması, birçok hastalığa davetiye çıkarma anlamına gelir. En zor olanı ise siroza dönüşmesidir.
Kalbe Etkisi :
Çok fazla şeker tüketimi kalp krizi riskini artırır. Hatta çok kilolu olmasanız dahi riskin artma sebebidir. 2010 yılında yapılan bir çalışmada yüzde 20 oranında fazla şeker tüketen grubun, kalp rahatsızlıkları riskinin yüzde 38 oranında arttığı gözlenmiştir. (2)
Beyne Etkisi :
Fazla şeker tüketimi olduğunda vücut – beyin arasındaki iletişimde sıkıntılar başlar. Fazla şeker tüketimi sonrası kan şekerindeki yükseliş, yemekten kısa bir süre sonra doygun olduğu halde aç hissi oluşturur ve beyinde tekrar yeme isteği meydana gelir. Bu da ihtiyaç olmadığı halde fazla yiyerek kalori sınırlarının aşılmasına ve sağlıksız kilo almaya sebep olur, hastalıklar baş gösterir.
Dişlere Etkisi :
Şekerli besinler tükettikten sonra iyi bir ağız bakımı şart, yoksa dişlerin çürümesinin önüne geçilemez. Fazla şeker tüketimi, ağızda bakteri oluşumunu hızlandırır, dişe zarar veren asitler üretir.
Cilde Etkisi :
Tatlı yiyeceklerin glisemik indeksi yüksek olduğundan, şekerli ve de yağlı besinler cilt problemlerine neden olurlar. Çikolatanın sivilce oluşumuna zemin hazırladığı herkes tarafından biliniyor. Tatlıyı fazla tüketirseniz, akne oluşumları artabilir, ciltte matlaşma ve yaşlılık belirtileri baş gösterir.
Şeker kana karıştığında, protein yapısıyla birleşir ve farklı bir moleküler yapı oluşur. Bu da dokuların ve derinin elastikiyetini azaltarak erken yaşlanmaya neden olur.
Ruh Sağlığına Etkisi :
Şekerli ve nişastalı gıdalar tüketildiğinde beyin dopamin salgılar ve kendinizi kısa süreli iyi hissetmenize sebep olabilir. Fakat bu durumun stres ve depresyona neden olduğuna dair bulgular var. Fareler üzerinde yapılan deneylerde de, fazla şeker tüketimi sonunda bilişssel becerilerin azaldığı görülüyor.
Oregon State Üniversitesinin 2015 yılında yapmış olduğu araştırma sonucu, fazla şeker tüketiminin beynin kısa ve uzun süreli anıları tutma yeteneğini azalttığını ve bunamaya neden olduğunu göstermektedir.
İLGİLİ YAZI: Obezite ile Başa Çıkmanın Yolları
Fazla Şeker Tüketimi Nasıl Önlenir? İşte 8 Öneri
- Şekerli ve asitli içecekleri, doğal su ve maden sularıyla değiştirin.
- Şeker oranı düşük lifli gıdalar seçin. Çilek, karpuz gibi meyveler olabilir.
- Karbonhidratları protein veya yağ ile eşleştirin. Elma gibi bir meyve ile badem gibi yağlı bir kuruyemiş, tatlıdan gelecek enerjiyle aynı değerde olup daha sağlıklıdır ve kan şekerini yükseltmez.
- Çay, kahve gibi içeceklerde şeker kullanmayın.
- Şekerli yoğurt veya katkı maddeli yoğurt tüketmek yerine, yoğurdu gerçek meyvelerle tatlandırın.
- Şeker ilaveli smoothieler yerine meyvenin kendisini tüketin yada bu karışımlara şeker atmayın.
- Jöle gibi ürünler kullanacağınıza muz kullanın.
- Nutella, çokokrem kullanacağınıza doğal fındık ezmeleri kullanın.
Şekerli gıdalar ve çeşit çeşit tatlılar bizi cezbedebilir, tamamen uzak durmak gerçekten zor. Bu yüzden göz hakkı kadar yenilebilir veya kalori kontrolü yapılarak tüketilebilir. Sağlığımız için çok fazla şekerli gıda tüketmemeye gayret edelim.
Şerbetli ve ağdalı tatlılar yerine az kalorili tatlılar tercih edebilirsiniz, bu konuda daha önce yazmış olduğum “Tatlı Çeşitleri: Az Kalorili Sütlü Tatlılar” adlı yazımı da okumanızı öneririm.
Şekerde kilit nokta bağımlılık yapması sanki. Şimdi tüm bi zararlarını öğrendikten sonra bile vazgeçmeyecek o kadar çok insan var ki. Sigaranın zararlarını bildiği halde bırakamayanlar gibi. Sabırlı ve kararlı olmak çok önemli.
Evet, bazen bilmek yetmiyor. Şekerin vücuda olan etkilerini bildikten sonra belki kararlılığımız artabilir, bu konuda irade ortaya koyar ve bağımlı hale gelmeden kontrolü ele alabiliriz.
Şekerin sağlığımıza olan etkileri hakkındaki makalenizi özümseyerek okudum. İnşaalah biraz da olsa dikkat edebiliriz.:) Çok güzel faydalı bir yazı olmuş. Teşekkürler
Ben teşekkür ederim, şeker tüketiminde dikkatli olup, kontrolü hep elimizde tutalım, sağlığımızı koruyalım.
Çayı-kahveyi şekersiz içerim. Tatlı tüketimim de genel olarak çok sınırlıdır. Sağlıksız besinlerden mümkün olduğunca uzak durmak lazım. Bu anlamda çok faydalı bir içerik hazırlamışsınız. Tebrikler.
Çay kahve gibi sık tükettiğimiz içeceklere şeker atılmaması çok önemli gerçekten de. Dediğiniz gibi yapay şeker ilaveli besinlerden de uzak durarak sağlığımıza dikkat etmemiz gerek. Teşekkür ediyorum.
bu bayram evde olmak yaramadı bana. Hiç yemediğim kadar abur cubur ve çikolata yedim :((
Evet çok zor, şeker çikolata görünce dayanamıyoruz ama vücudu çok yıpratıyor fazla şeker. Bakalım bayram sonrası biraz daha toparlanır inşallah.
Şeker sağlığımızı nasıl etkiler konulu yazınızı kendime notlar alarak okudum.
Hep zararlı diye biliyoruz ama fazla şekerin cilde etkisi, kalbe, psikolojimize etkileri gibi konuları hiç bu detayda bilmiyordum.
Bu konuda pek iyi bir sınav veremiyorum ben.
Kolaydı, vişne reçeliydi, Nutella’ydı, waffle dı filan derken kantarın topuzunu kaçırıyorum hep.
Yazınızdan öğrendiklerimle kendime ne yaptığımı biraz daha fark ettim ve fazla şeker tüketmek konusunda kendimi frenleyecek adımlar atmaya karar verdim.
Bu değerli bilgiler için çok teşekkürler.
Evet bu sınavın soruları zor gerçekten, zorlanıyoruz:) Aslında şekerli gıdaları fazla tüketmenin zararlı olduğunu biliyoruz ama irade koyamıyoruz. Belki sağlığımıza verdiğimiz zararların detaylarını bilirsek biraz olsun şeker tüketimini kontrol altına alabiliriz. Çok teşekkür ederim bu değerli yorum için.
Şekeri tek kıstığım yer çay. Diğer yerlerde gelsin şeker, gitsin glikoz. 🙂 Bu göbek nereden geliyor sanıyorsunuz? 🙂
Öyle deme çaya atılmayan şeker çok önemli yoksa daha da fazla kilo alma söz konusu olabilirdi:)
Benim bu konuda mutlaka önlemler almam gerekli. Bu türden tüm bilgiler bana tokat gibi geliyor ama bir türlü önlem alma konusunda adım atamıyorum. Çok fazla şeker tüketiyorum ve eminim sağlığımı etkiliyor 🙁
Böyle yazılar farkındalık oluşturuyor ama alışkanlıkları da bırakmak zor. En azından yediğimiz şekerli gıdaların veya tatlıların porsiyonlarını azaltarak başlayabiliriz.
Ben çay ve kahvelere şeker eklemem hiç tadını bozuyor bana göre, kek pasta da pek sevmem neyse ki. Ama çikolata ve dondurma konusunda kendimi frenlemem gerekiyor 🙂
Şimdi de dondurma sezonu açılıyor, işimiz epey zor:) Neyse abartmadan devam edeceğiz artık. Kahve ve çaya şeker eklememek çok büyük artı bence.
Ne bi trebali jesti puno šećera, istina je. Želim vam srećne dane ?
Evet, çok fazla şeker ve tatlı yememek lazım, pozdravi:)
Sanırım ben yazdıklarınızın yani şeker tüketimi konusunda epey yol kat ettim asitli ve şekerli içecekler çok sınırlı cola ve benzeri ürünler zaten 10 yıldır hayatımda yok çayda yarım kesme şekere kadar düştüm tatlı da arada yeteri kadar tüketiyorum şekerin sağlımızı nasıl etkilediğini okuyunca seneler öncesinden kısıtlamak yada yeteri kadar almayı alışkınlık ettiğime sevindim umarım yazınız aynı etkiyi diğer okuyucularda da sağlar sağlıklı günler dilerim.
Şekerli gıdalara getirdiğiniz sınırlama artık sizi zorlamıyordur çünkü bu yaşam şekli oturmuş artık. Her şey tadında güzel abartınca her yönden zarar.