Akrostiş şiir belirlenmiş bir kelimenin baş harflerini, şiir dizelerinin başına yerleştirerek yazılan, sıcacık ve ince düşünülmüş kelimeler senfonisidir. Bu kelime bazen sevdiğimiz bir kişinin ismi, bazen yaşadığımız şehir, bazen de hayata dair kavramlar ve sözcükler olabilir. Akrostiş şiir yazma zor mu yoksa herkes yazabilir mi, bence herkes yazabilir, yeter ki kalemi eline alsın.
Yazılan şiire ilk bakıldığında baş harfleri dikkatimizi çeker, o şiirin özetidir aslında ve biz şiirin dizelerini, anlamını ikinci plana bırakırız. Ama dizelerde de baş harflerle uyum yakalanmışsa o senfoniyi dinlemek çok daha keyifli olacaktır.
Akrostiş şiir yazarken istediğiniz kelimeyi seçebilirsiniz. Böylece bu kelime ön plana çıkar. Bunun için akrostiş kuralına uymak yeterli. Peki bu söylemekte bile zorlandığımız akrostiş ne demek ona bir bakalım.
Akrostiş Nedir?
Bir şiirin dizelerinin ilk harfleri yukarıdan aşağı doğru okunduğunda anlamlı bir kelime oluşuyorsa, şiirin bu şekilde yazılmasına akrostiş denir. Şiir dizelerinin ilk harfinin anlam oluşturması, baş harflerden şiir yazma diyebiliriz.
Akrostiş, şairlerin zaman zaman kullandığı bir edebi sanattır ayrıca. Aslen bu kelime Fransızca kökenli olup “acrostiche” kelimesinden çevrilmiştir. Türkçe anlamı, ilk harflerle yapıldığı anlamı veren “ilkleme” olarak TDK’da geçse de ne yazık ki çok yaygınlaşmamış ve hala bu şiir türü, akrostiş şiir olarak tanınmakta.
Eski dilde ve divan edebiyatımızda “teşvih”, “muvahhaş” veya “istihrac” diye geçen akrostiş kelimesi, bulmacalarda da “dizelerin ilk harfine bakınca ortaya bir kelime çıkacak şekilde yazılan manzume, koşuk” şeklinde geçmektedir.
Herkes Akrostiş Şiir Yazabilir mi?
Evet yazabilir herkes, akrostiş şiir yazma o kadar da zor değil. Ayrıca bunun için şair olmak şartı da yok. Akrostiş şiir nasıl yazalım dersek, şöyle. Kelimeni seç, baş harfleri yerleştir, sonra da içinden geldiği gibi yaz. Hele şiirin kafiyeli olursa ve seçtiğin kelimeyle uyumlu cümleler kurabilirsen zaten harika bir şiir ortaya çıkacaktır. Meşhur akrostiş şiirimiz;
Seviyorum ama kimi,
En tatlı birisini,
Nasıl anlatsam sana,
İlk harflerine baksana…”
diye devam eden bu şiir gibi hepimiz bir şeyler karalayabiliriz aslında.
Hani bazen küçük çocuklar baş harfleri ile şiir yazar, her dizenin birbirinden bağımsız olduğu, o bile bizim hoşumuza gider, sırf baş harflerindeki kelimenin hatırına…“Canım Babam” yazmıştır baş harflerine aşağıdaki görseldeki gibi. Böylece o şiir artık ulaşacağı yere ulaşmış, kalpleri fethetmiştir çoktan.
Bir öğrenci “Öğretmenim” kelimesine göre bir akrostiş şiir yazmışsa, öğretmeni onun dizelerinde uyumsuzluk olsa bile onu görmezden gelir. Çünkü baş harfler anlatmıştır öğretmenini ne kadar sevdiğini. Baş harflerinde “Atatürk” yazan bir akrostiş şiirinde, kafiye en son aranan şeydir herhalde. Burada önemli olan düşünüp yazması, sevgisini şiir diliyle sunması, kendi cümleleriyle samimi bir şiir ortaya koyması.
Sevgiliye akrostiş şiir yazarken biraz daha özen göstermek gerek, çünkü o daha derin dizeler duymayı hak ediyordur. Şiirde O’nu anlatan, kendini özel hissettirecek, kafiyeli ve içten yazılmış dizeler…
Şiirin ilk harflerinden isim yazmak çok özeldir. Önemli günlerdeki akrostiş şiirler çok pahalı hediyeleri geride bırakır bazen. Bazen de hediyenin veya çiçeğin yanına koyduğun bir akrostis şiir hediyenin değerini daha da katlayacak güçte olur.
Akrostiş Şiir ile Jest Yapmak
İlk harflerinin kişiyi sınırlaması, özgür ruhlu bazı şairlerin bu şiire mesafeli durmasına sebep olsa da, şair olmayıp şiire gönül vermiş kişilerin ise gözdesi olmuş bir şiir türüdür akrostiş şiirler.
Şiir yazma yeteneği olmasa da sırf sevdiklerine jest olsun diye bir şeyler karalamaya çalışmak, ne kadar içten ve samimi bir etkinliktir. Yeter ki niyetlenin, kendinize güvenin ve başlayın yazmaya.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR: Özgüvenli Olmak için Neler Yapılabilir?
Akrostiş şiir denince akla aşıklar gelir ve aşk üzerine yazılanlar…Sevdiğinin ismini insan bir yerlere kazımak, işlemek, nakşetmek ister. Akrostiş şiirin dizelerinin başındaki vurgulamayla, “Benim hayatımdaki yerin ilk sırada” demek ister.
Bazı kişilerin bu şiiri sevme sebebi; sevgilisinin yüzüne söyleyemediğini bu şekilde ifade etmesi olabilir. Belki de bir hoşluk ve jest olsun düşüncesi. Farketmez, her ne sebeple olursa olsun, bence kalemi eline al ve bir akrostiş şiir yaz sen de…
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR: Doğa için yazdığım “Umutlar Yeşersin Geleceğe Doğayla Birlikte” yazıma da bakabilirsiniz.
İşte benim kalemimden Sevgililer günü özel “SEVGİLİM” akrostiş şiiri:
Sevgilim sen benim her şeyimsin
En güzel günüm yarınımsın
Vedalar geride kaldı umudumsun
Güzel gözlüm ay yüzlümsün
İçten gülüşün hayatla bağım
Lale çiçekleriyle en güzel çağım
İstemem artık sensiz geçsin yaşamım
Mutluluğa giden can yoldaşım.
Akrostiş bir aşk şarkısı da var. LOVE kelimesinin baş harflerinden oluşan şiiri besteleyip bize okuyan “Nat King Cole” klibini buradan izleyebilirsiniz. Çok eski ama ilgi çekici.
Akrostiş Şiir Örnekleri
Hangi konularda akrostiş çalışmaları yapabilirim derseniz, birkaç ipucu verebilirim. Bunları daha da arttıralım. Okullarda; Atatürk, Türkiye, Çanakkale, İstanbul, vatanım, bayrağım, okulum, öğretmenim şiirleri olabilir. OKULUM ile ilgili örnek bir şiir paylaşayım:
Okuldur benim evim
Kendimi iyi hissettiğim
Ufuk, hedef verir bana
Lazım olan her şeyi ruhuma
Umut sevgi saygı
Mutluluk katar hayatıma
********************************
Babalar günü için güzel bir BABAM akrostiş şiirine ne dersiniz?
Bizlere örnek olursun,
Ailemizi korursun,
Benim kahramanım,
Annemin ise şövalyesisin,
Mutluyuz sayende, iyi ki varsın.
Bu şiir de anneler günü özelinde annelerimiz için gelsin…
Annem benim bir tanem
Ne güzelsin gözümün nuru
Nasıl da severim kokunu
Elimi hiç bırakma olur mu
Mutluluğumun haklı gururu
**********************************
Öğretmenler günü için akrostiş şiir örneği de paylaşmak istiyorum:
Öğretmenim canım benim
Gayretlerin hep bizim için
Ruhumuza can katarsın
Eğitirsin bizi güzel öğretmenim.
Tebessümün altın değerinde
Melek kadar güzel öğretmenim
Elin hep elimizde olsun
Ne olur hiç bırakma bizi
İyiliğin güzelliğin
Merhametin timsali öğretmenim.
************************************
Bunların dışında mevsim ve ay isimleri…
Canım ailem, annem, babam, oğlum, kızım…
Aşkım, bir tanem, biriciğim, hayatım, sevgilim…
ve en yaygın olanı da sevdiğimiz kişi isimleridir.
Yakında doğum günü olan çok sevdiğim ÖMER ADİL için yazdığım akrostiş şiiri hem sizinle paylaşayım hem de ona “İyi ki Doğdun.” diyeyim:)
Ömer, zor zamanların adamı…
Medeni cesaretin zirvesi…
Enerjisiyle, güven veren duruşuyla
Rahatlatır her zaman bizleri.
Adildir, gözetir herkesi.
Dokunur insanlara insanlığıyla,
İçtenliği, samimiyeti bir başka güzel
Layıktır bu sözlere çünkü O çok özel.
Herkes Yazabilir…
Siz de içinizden geldiği geldiği gibi yazabilirsiniz. Gerçi internete girip sevdiğiniz kişinin ismini yazıp arattırsanız, o isme yazılmış bir akrostiş şiir bulursunuz mutlaka. Peki o şiirin kelimelerinin ruhu seni yansıtabilecek mi?
Her şiir, şairinin ruhunu yansıtır, onun iç dünyasının bir aynasıdır. Başkasının yazdığı şiirin, senin sevdiğin kişinin kalbine dokunması oldukça zordur. En güzeli, şiiri samimi ve içinden geldiği gibi senin yazman, çünkü onu en iyi tanıyan SENsin. O zaman beni en iyi tanıyan BEN olarak, kendimle ilgili de bir akrostiş şiir yazarak yazımı sonlandırayım…
Duo diyet bloğumun sayfalarına
Uğra hemen ve farkı yaşa
Olacaksın müdavimi bundan sonra…
*****
Diyet üzerine güzel fikirler
İnce dokunuşlar, farklı görüşler
Yazılmış ve yazılacak zihnimdekiler
Eşsiz yazılar, harika içerikler
Tam yerini bulur, gelince ziyaretime sizler:)
Son dizede bir tebessüm belirdi sanırım yüzünüzde;) İşte akrostiş şiir yazma böyle hoşluklar için de çok güzel.
Sevdiklerinizle güzel günlere…
Şiir ve edebiyat demişken kitaptan bahsetmemek olmaz. “Kitap Okumanın Faydaları, Sınavlara Etkisi” adlı yazımı da mutlaka okuyun.
Written by Duo
Oğlum şiiri ve akrostis çok seviyor ve yazıyor 🙂
Çok zevk alıyor çocuklar gerçekten. Bazen çok komik şiirler de çıkıyor ama dizelerden samimiyet akıyor. Bize de o lazım zaten.
aynı duyguları paylaşmak güzel oldu bugün 🙂 ortak konumuz ve senin yazına da bayıldım. bu da benden size 🙂
d edim ya
u mut vardır
o lsun dediler
d edim ya
i nsan vardır
y azık dediler
e napalım dedim
t anrı seni korusun dediler
Dünya şiir gününde şiir üzerine yazdık ikimiz de, bu hoş oldu. Bu şiir ise bana vallahi jest oldu:)
”Duo Diyet” akrostiş şiir oldukça başarılı ve tebessüm ettiriyor insana :)))
Teşekkür ederim, umarım sevdiklerinizden YEŞİM akrostiş şiiri alırsınız tez zamanda, bu da benim temennim olsun:)
Akrostiş hakkında oldukça bilgilendirici bir yazı olmuş, kaleminize sağlık. Şiir okumayı sevdiğim kadar yazmayı da sevseydim, şuraya güzel bir akrostiş eklerdim 🙁
Bu arada bu gün 21 Mart-Bahar Bayramı 🙂 Herkese mutlu bayramlar, nice güzel baharlar dilerim 🙂
Şiir yazmak maharet istiyor, evet doğru. Bizim yazma çalışmalarımız karalamalardan ibaret. Bugün bahar başladı resmen, nice güzel baharlar görün siz de, teşekkürler.
Umarım ben de yakında kendi adımda (Sevil) bir akrostiş şiir alırım ?
Duo Diyet şiiri de çok hoş olmuş bu arada?
Teşekkür ederim, isme yazılmış akrostiş şiirler insana kendini özel hissettiriyor, umarım alırsınız…
Hehehe keyifli bşr yazı olmuş.
Akroştişli şiirler bir ara ne modaydı
Akrostişli şiirler modasını hortlattım galiba:)) Teşekkür ederim.
Akrostiş şiirler güzel oluyor bazen eğlenceli ve komik ?
Seninki çok güzel olmuş eee artık elin alışmışken bir tanede bizim için yazarsın ?
Evet, akrostiş şiirler bazen duygusal,bazen eğlenceli bazen de komik olabiliyor. Hele çocukların yazdıkları bir alem:) Ya size yazarım ama, yanlışlama bir de güzel yazarım falan, sonra herkes ister, işin altından kalkamayız:))
Dunya şiir gününde bu akrostiş şiirler çok Anlamlı ve guzel olmuş bende kendime bir akrostiş şiir isterdim mesela MOONLİGHT adına super olurdu inşallah bir gün böyle bir şiir edinirim. Kolay gelsin
Teşekkürler, akrostiş şiir için isim biraz uzun ama yazan biri çıkarsa uzun falan dinlemez:)
Geçmişte çok yazdım. Her zaman yazılabilir 🙂 Duodiyet’in müdavimleri arasına girebilir miyiz acaba? 🙂
Evet, yazmanın yaşı yok, her zaman yazılabilir. Müdavim olman için elimden gelen her şeyi yapmaya gayret ediyorum. Senin de blog konusunda desteklerinle…Teşekkürler.
Şiir yazabilsem İnan akrostişine falan bakmam Duo ? Şiir yazmak ayrı bir duygu işi.
Hayatın akışına dair duygusal yazıları olan kişinin duyguyla arası iyidir bence:) Ama şiir maharet istiyor o da bir gerçek.
Akrostiş şiir çocukken yazmaya çalışırdık. Çok eğlenceli olurdu. Çocukların böyle şeylerle uğraşması, gelişimlerine olumlu etki ediyor. Ama tabii yalnızca çocuklar değil, yetişkinler de yazabilir. Bu arada Duo Diyet akrostişine bayıldım. Çok eğlenceli bir paylaşım olmuş bu. Keyifle okudum. Teşekkürler.
Ben teşekkür ederim, beğenmenize sevindim çünkü pek şiir yazamam. Güzel yazanlara da hayran olmuşumdur hep. Akrostiş şiir başka ama, zevkli bir yanı var.
Ay ne güzeel. Şiir deyince akla :))) Ben tam da Duo Diyet baş harfleriyle bir akrostiş yazayım derken bir kardeşimiz yapmış. İsmini bilsem ben ona yazardım. Ne güzel bir konu bu… Bir dahaki gelişimde akrostişle geleceğim. Sevgilerimle 🙂
Sizin kaleminizden akrostiş şiir okumayı çok isterim. Bana yazan arkadaşımın adı AHU,BİRİKTİRDİKLERİM bloğunun sahibesi, yazın bence o da çok sevinir ben de sevinirim.
Akrostiş şiirle ilgili çok kapsamlı çok güzel bir yazı hazırlamışsınız, tebrik ederim. Yoğunluk sebebiyle Pek İade-i ziyarette bulunamadım. Daha sonra bu güzel çalışmanıza bir akrostiş ile katkıda bulunmayı düşünüyorum.
Çok sevinirim, zaten epeydir şiir yazmıyordun, çok güzel bir akrostiş şiir yazacağından eminim, merakla bekliyoruz.
Aslında senin adını merak etmiştim, yanlış ifade kullandığımı hissettim ama yorumu göndermiş oldum :)) Ahu’yu da tebrik ediyorum. Hemen yazılmıyor… Düşünmem lazım 🙂
Duo Diyet akrostişi çok güzel olmuş…:) Eskiden yazardım ben de çokça.. Ama yıllar var artık bir akrostiş yazmayalı..
Evet, belki de şiir yazmak için bir vesile olmalı. Beğenmenize sevindim, çok teşekkürler.
çok uzun zaman oldu akrostiş şiir yazmıyalı ? eskiden çok yazardım keyifli oluyor du ? akrostiş şiirin çok güzel olmuş ? sevgiler?
Bence yine yazın, hala keyifli:) Aslında benim şiirle pek aram yok ama akrostiş şiirimi beğenmenize sevindim. Sevgiler…
Gencken eglence olsun diye yazardik ama hediye olarak almak istemezdim ?
Güzel bir hediyenin yanında yazılsın isterdin bence:)
Bu yazıdan dolayı size borçluyum dou diyet, daha önceden güzel bir akrostiş şiir yazarak size jest yapmak istemiştim. Ancak blogger arkadaşların temposuna ayak uyduramıyorum maalesef. Bu da bende mahcubiyet duygusu oluşturuyor.
Estağfirullah, bunu yazmanız mutlu etti beni. Bir gün yazarsan güzel bir jest olur ama ona şüphe yok.
Paylaşımınız eminim benim gibi bir çok kişiyi ilkokul yıllarına götürmüştür.
Evet neler neler yazardık eskiden, annemize babamıza öğretmenimize…Gerçi şimdi de yazabiliriz, çok güzel jest oluyor:)
Bloglar arasında kısa bir gezinti yaparken yolum bu sayfaya düştü. Akrostiş şiir, eğlenceli olduğu kadar sıkıcı bir şiir türüdür de. Çocukların yazdıkları eğlencelidir. Ama koca koca adamların akrostiş diye yazdığı çocukça şiirleri görünce insan akrostişten değil şiirden bile soğuyor.
Bunları kim söylüyor, kendisi de akrostiş yazan biri yani ben. ? Blogda ‘adın şiir olsun’ kategorisinde karaladığım üç beş akrostişi bulabilirsin. İnsan ne yazdığını kendisi bilemiyor. Onu en iyi okuyucu değerlendiriyor. Takdirlerinize sunarım. ?
Güzel bir bakış farklı bir yorum, çok teşekkürler. Akrostiş şiir her yaşta eğlenceli bir tür bence, çünkü edebi olmasından ziyade insanlar baş harflerine odaklanıyor ve içeriğindeki güzel bazı kelimeler yetiyor. Normal şiirlerde ise kafiyeler ve anlam bütünlüğü daha ön planda.
Siteni gezdim, uzun zamandır yazıyormuşsun, bu çok güzel. Bazı şiirlere de göz attım, serbest yazıyorsun çok beğendim. Akrostiş şiirlere ayrıca isim vermeni de sevdim, bundan sonra ben de öyle yaparım.
Beğenin için teşekkür ederim.
Aslında sadece serbest şiir yazmıyorum. Sayfamdaki akrostişlerin tamamı hece ile yazılmıştır. Ayrıca akrostiş dışında da hece ölçüsü ile yazılmış epey şiirim var. Onları da ‘hecelerken’ başlığında toplamıştım. Aslına bakarsanız hece ile şiir yazmak daha kolaydır. Şiirin özünü yakalayamasanız bile ölçü ve uyak sizin açıklarınızı kapatır. Oysa serbest şiir başlı başına bir uzmanlık işidir. ?
Şiir en sevdiğim şeydir bir edebiyatçı olarak sayfanızda böyle bir konu görmek beni çok mutlu etti 🙂 sevgilerimle
Çok teşekkürler… Şiirden pek anlamam aslında ama akrostiş şiir hoşuma gidiyor, hem yazması hem okuması…
Recep ayında doğmuş
Evin ikinci çocuğu olarak
Huyu, suyu iyi biriymiş
İnsanlar onu severmiş
Takip edeni takip edip
Ulaşırmış yeni kişilere.
🙂
Süper bir akrostiş şiir olmuş REHİTU 😉 Ellerine sağlık…