Kolonoskopi diyeti; sindirim sistemi hastalıklarının teşhis ve tedavisinde önemli yer tutan görüntüleme yöntemlerinden kolonoskopinin, daha net ve doğru sonuç vermesi için uygulanır. Bu diyet, kolon kanseri taraması için çok önemli bir adımdır. Doğru beslenme ve müshil ilaçlarının kullanımı, bağırsakları temizler ve poliplerin tespitini kolaylaştırır. Bu nedenle, kolonoskopi öncesi beslenme konusunda doğru bilgilere sahip olmak ve diyeti doğru şekilde uygulamak önemlidir.
Kolonoskopi öncesi diyet yaparak, kolonoskopiye hazırlık amacıyla yeme alışkanlıklarını değiştirmek gerektiği gibi, işlemden sonra da özel bir beslenme programı uygulamak gerekebiliyor.
Kolonoskopi Nedir? Kolonoskopi Diyeti Nedir?
Bağırsak sorunlarının tanısında en çok başvurulan tetkiklerden biri kolonoskopi olarak karşımıza çıkıyor. Kalın bağırsağın içerisini görüntülemeye imkân tanıyan bu uygulama, hem teşhis hem tedavi amaçlı yapılabiliyor.
Makattan girilerek gerçekleştirilmekte olan bu endoskopik işlem; gastrointestinal hastalıkların, kolon kanserinin ve bağırsak rahatsızlıklarının ortaya çıkmasında etkili bir yöntem olarak kullanılıyor.
İşlem sırasında bağırsaklar, ucunda kamera ve ışık bulunan esnek bir tüp yardımıyla inceleniyor. Rektum bölgesini ve kalın bağırsağı değerlendirme fırsatı sunan bu yöntem; kanser taraması, doku örneği alımı veya kalın bağırsakta bulunan poliplerin çıkarılması amacıyla da tercih edilebiliyor.
İLGİLİ YAZI: Kolonoskopi ve Kolon Kanseri Taraması
Kolonoskopi Diyeti Faydaları Nelerdir?
İşlemin belli bir süre öncesinden özel beslenme programı uygulamaya başlamak, vücudun kolonoskopiye hazır hâle gelmesi için önem arz ediyor. Görüntülemenin daha sağlıklı, verimli bir şekilde gerçekleştirilmesini mümkün kılan kolonoskopi diyet listesi, mevcut sağlık problemlerinin teşhisinde isabetli sonuçlar almaya yardımcı oluyor.
Bu çerçevede, kolonoskopi diyeti faydaları şöyle:
- Bağırsakların temizlenmesini sağlar.
- İşlem konforunu artırır.
- Bağırsak değerlendirmesinin doğru ve kolay bir biçimde gerçekleştirilmesine olanak verir. Bağırsağın yeteri kadar temizlenmemiş olması hâlinde uygulama süresi uzayabilir. Polip ve lezyon gibi yapılar gözden kaçabilir. Bunun sonucunda işlemi tekrarlamaya ihtiyaç duyulabilir. Bu ise; ne doktorun, ne de hastanın isteyeceği bir şeydir. İşte kolonoskopi diyet programı böyle bir olumsuzluk yaşanmasının önüne geçer.
- Sindirim sistemini rahatlatır.
- Bağırsaklardaki posa birikimini en aza indirir.
Kolonoskopi Diyeti Nasıl Yapılır? Kolonoskopi Öncesi Diyet Nasıl Olmalı?
Tanı için uygulanacak işlemin başarılı geçmesi adına kolonoskopi diyet listesi son derece önem taşıyor. Hazırlık sürecinin büyük bir parçasını oluşturan kişiye özel diyet programı, hastanın genel sağlık durumuna ve şikâyetlerine göre bazı yiyecek ve sıvı kısıtlamalarını içeriyor.
Buna göre, kolonoskopi diyeti nasıl yapılır? sorusunun cevabında öne çıkan bazı kurallar şöyle:
- Akciğer ya da böbrek rahatsızlığınız, diyabet veya kalp hastalığınız var mı? Hamilelik döneminde misiniz? Bunlardan birine cevabınız evet ise; öncelikle özel durumlarınızı doktorunuza bildirmeniz gerekiyor ki, size özgü bir beslenme programı oluşturulabilsin.
- Herhangi bir şeye karşı alerjiniz mevcut mu? Bu sorunun cevabı da netleştirilmeli ve diyetinizin, aşırı hassasiyet duyduğunuz maddeleri barındırmamasına özen gösterilmeli.
- Düşük lifli beslenilmeli. Yumuşak ve posasız gıdalara ağırlık verilmeli. Buna karşılık; kızartmadan, ağır yemeklerden uzak durulmalı.
- Kahvaltı asla ihmâl edilmemeli ve özellikle günün ilk öğününde bağırsakları çalıştıracak şeyler yenmeli.
- Kabızlığa yol açabilecek besinler tüketilmemeli.
- Hazır meşrubatlar ve gazlı içeceklerden kaçınılmalı. Kişi; tanesiz komposto, hoşaf tarzı bol sulu gıdalara yönelmeli.
- Yemekler fırında pişirme ve haşlama gibi sağlıklı yöntemlerle hazırlanmalı.
- Özellikle işlemden önceki gün katı gıdalar yemeye son verilmeli. Bunun yerine; meyve suyu, çay, su, yoğurt gibi şeyler tüketilmeli.
- Sigara ve tütün ürünlerinden sakınılmalı.
- Bolca su tüketmeye çalışılmalı. (Kolonoskopi işleminden önceki gece yarısından sonra yeme-içme tamamen bırakılır ve su bile içilmemesi gerekir. Ancak gıda ve sıvı alımına ne zaman son verileceği, hastadan hastaya değişiklik gösterebilir. Bazı hastalar, bunları daha erken sonlandırmak zorunda kalabilir.)
- Bu arada; kolonoskopi diyetinin son günü, akşam 18:00 saatinden sonra hastaya müshil grubu ilaçlardan biri verilir. Bu, bağırsakların daha iyi temizlenebilmesi açısından oldukça mühimdir. (Örneğin; Pegdin, Endofalk, Golytely, Picoprep gibi ilaçlar bunlardan bazılarıdır.)
İLGİLİ YAZI: Evde Lavman Nasıl Yapılır?
Ana ve ara öğünlerde neler yemek gerektiği kişiden kişiye değişiyor. Fakat şu kolonoskopi örnek diyet menüsü size fikir verecek kanaatindeyiz. Bu 3 günlük kolonoskopi diyet listesi olsa da siz isterseniz bunu 5 günlük olarak da tamamlayabilirsiniz.
- Gün:
- Kahvaltı: Açık çay (1 bardak) ve az yağda pişirilmiş omlet.
- Ara Öğün: Bir su bardağı süt.
- Öğle: Haşlanmış patates, haşlanmış tavuk ve yanında meyve suyu.
- Akşam: Mercimek çorbası, bir kâse yoğurt, yine tavuk veya bir miktar et ya da balık.
- Gün:
- Kahvaltı: Açık çay, haşlanmış yumurta, peynir.
- Öğle: Çorba, et veya tavuk yemeği, cacık.
- Ara Öğün: Komposto (Tanesiz.)
- Akşam Yemeği: Domatessiz un çorbası, limonata.
- Gün:
- Kahvaltı: Tanesiz çorba, 4 tane bisküvi.
- Ara Öğün: Komposto.
- Öğlle: Bir kâse çorba, fırınlanmış veya ızgarada pişmiş ya da haşlanmış tavuk.
- Akşam: Öğle yemeğinin aynısı.
İLGİLİ YAZI: Candida Diyeti Listesi ve Örnek Menü
Kolonoskopi Diyetinde Neler Yenir? Neler Yasaklı?
Genel bir kural olarak; bu diyette sindirim sisteminin çalışmasını destekleyecek, bağırsaklar tarafından emilimi kolay, posa içermeyen gıdalara izin veriliyor. Buna mukabil; yoğun miktarda posalı gıdalar veya kabızlık yapma riski yüksek yiyeceklere müsaade edilmiyor.
- Kabızlığa Meydan Okuyun: Bağırsakları Coşturan Bitki Çayı Çeşitleri!
Yukarıdaki açıklamamıza göre; kolonoskopi diyetinde yenmesi ve yenmemesi gerekenler, anahatlarıyla şunlardan oluşuyor:
| Serbest | Yasak |
| Tavuk veya et suyu, yoğurt ve süt ile yapılan tanesiz çorbalar | Yağlı gıdalar |
| Pekmez | Kızartmalar |
| Tanesiz reçel | Paketli, hazır ürünler |
| Sade galeta | Abur cubur ve fast food çeşitleri |
| Petibör bisküvi | Salatalık, maydanoz, domates, marul, kıvırcık başta olmak üzere çiğ sebzeler |
| Fibersiz hasta beslenme mamaları (Doktor önerisiyle.) | Tohumlar |
| Süt ve süt ürünleri | Lahana, patates, enginar, brokoli ve diğer her türlü taze veya kurutulmuş sebze |
| Kırmızı et | İşlenmiş et çeşitleri |
| Yumurta | Zeytinyağlı veya etli tüm sebze yemekleri |
| Peynir | Çekirdekli, kabuklu ve kuru meyveler (Bilhassa; portakal, greyfurt, mandalina, şeftali, armut, üzüm, erik, kavun, elma, hurma, karpuz vb.) |
| Yoğurt | Kuru fasulye |
| Balık (Kılçığı, derisi yenmez. Hamsi gibi ufak balıklar da kolonoskopi diyetinde tavsiye edilmezler.) | Bezelye |
| Tavuk (Sakatatları ve derisi hariç.) | Mercimek |
| Ayran | Soya fasulyesi |
| Açık çay, nescafe | Barbunya |
| Posasız meyve suları | Kuru bakla |
| Ihlamur | Bulgur |
| Haşlama tavuk veya et suyu | Margarin |
| Nohut | |
| Makarna ve pilav | |
| Sert etler | |
| Kuruyemiş-çerez | |
| Ekmek (Yulaflı ekmek, beyaz ekmek, kepek ekmeği ve çavdar ekmeği dâhil) | |
| Form bisküvileri ve kepekli bisküviler | |
| Kuru baklagiller | |
| Normal veya patlamış mısır | |
| Sakatat | |
| Tam tahıllı gıdalar | |
| Hamur işleri | |
| Salça | |
| Çeşni vericiler | |
| Baharatlar | |
| Konserveler | |
| Salata |
Kolonoskopi Diyeti Yapanlar Ne Diyor? Kolonoskopi Diyeti Yapanların Yorumları
Yumuşak gıda diyeti olarak da bilinen kolonoskopiye özel beslenme programı, bağırsak rahatsızlığı yaşayan pek çok kişinin gündeminde kendine yer ediniyor.
DoktorSitesi, DoktorTakvimi ve benzeri çeşitli platformlarda yaptığımız incelemeler sonucu çok sayıda hasta görüşüne rastladık.
Araştırmalarımızın sonucunda gördük ki; kolonoskopi diyeti yapanların yorumları, bu uygulamanın hastalara fayda sağladığı ve operasyonu gerçekten kolaylaştırdığı yönünde.
İşte, onlardan birkaçı:
-
Ben kolonoskopiden 5 gün önce diyet uygulamaya başladım. Bir gün evvel de müshil verildi. Onu içtikten sonra en az 2 veya 4 litre su tüketmenizi istiyorlar. Su içe içe resmen yürüyen damacana oldum arkadaş.
-
Kolonoskopi diyet listesi uygularken çiğ sebzeler yenmesi yasak ama sebze püresi tüketebiliyorsunuz.
-
Beş günlük kolonoskopi diyetimi komposto suyu-tavuk suyu-limonata üçgeninde tamamladım. Ha bire sıvı içmekten artık kusma noktasına geldim desem yeridir. n kötüsü de o müshiller. Vücuda devamlı su kaybettirdiği için çatlayana kadar su içmek zorunda bırakıyor meret.
-
Çorba ile limonatayı aynı anda içeceğim aklıma gelmezdi. Kolonoskopi diyeti boyunca akşam yemeğim bunlardan oluşuyordu. Tuhaf bir kombinasyon geldi bana başlangıçta fakat sonradan hoşuma gitmedi değil.
-
Kolonoskopi diyeti süresince hiç aç kalmadım. Özellikle ilk iki gün gayet iyi geçti. Sonuncu gün yemeyi tamamen kesip sıvı alımıyla idare ettim. Unutmayın ki bu diyetin en önemli noktası, lif ve posa barındıran şeyler tüketmemek. Yoksa yapılan görüntüleme net olmaz. Sonra işin yoksa haydi bakalım bir daha çek aynı işkenceyi, tekrar kolonoskopi yapmaları gereksin.
Kolonoskopi Sonrası Diyet Nasıl Yapılır?
Kolonoskopiden sonra normal beslenme düzenine geri dönmekte bir sakınca bulunmuyor. Fakat bazı hastalar işlemin ardından, -bağırsaktaki hava sebebiyle- gaz sancısı ve şişkinlik yaşayabiliyor. Bunun için bir süre daha hafif şeylerle beslenmek fayda sağlayabiliyor.
Ayrıca; eğer bu uygulama tedavi amacıyla gerçekleştirildiyse, kolonoskopi sonrası diyet programı öneriliyor. Kolonoskopiden Sonra Diyet Nasıl Yapılır? Örneğin; polip çıkarılmış veya biyopsi için doku alınmış ise, bu tür durumlarda özel bir beslenme programı uygulanmasına ihtiyaç duyuluyor.
İşlemden sonra hastaların bolca su tüketmeye özen göstermesi gerekiyor. Kan sulandırıcı ilaç kullananların, bir müddet bu ilaçları kesmesi istenebiliyor. Tabii ki doktorunuzun talimatı olmadan, kullandığınız ilaçlardan hiçbirini bırakmamalı veya doz değişikliği yapmamalısınız.
Kolonoskopi Sonrası Ne Yenir?
Sindirim sisteminin eski düzenine dönmesi, kaybedilen enerjinin geri kazanılması ve ve bu süreçte bağırsaklardaki tahrişin engellenmesi için, kolonoskopi sonrası beslenme büyük önem taşıyor.
Kolonoskopiden Sonra Ne Yenir? Hekimler; işlemin ardından hastalara, beslenmeyi kademeli olarak artırmalarını ve sindirilmesi kolay şeyler tüketmelerini öneriyor. Ayrıca sıvı ağırlıklı besinler ile rehidratasyon yani sıvı dengesinin yeniden sağlanması amaçlanıyor.
Buna göre; işlemden sonra, bağırsakların kendini toparlama aşamasında uygulanacak kolonoskopi diyet listesi içerisinde, şunların olması tavsiye ediliyor:
- Bol su,
- Muz, kivi,
- Çiğ badem,
- Kızılcık suyu,
- Lapa,
- Kepekli makarna,
- Elektrolit bakımından zengin içecekler (Örneğin sporcu içecekleri),
- Meyve-sebze suları,
- Çorba (Baharatlı veya arpa içeren çorbalardan kaçınılmalı. Tercih listesinde, tavuk suyu çorbası gibi hafif alternatiflere yer verilmeli.),
- Beyaz ekmek,
- Muhallebi,
- Puding,
- İyi pişirilmiş sebzeler,
- Krakerler,
- Elma püresi,
- Laktozsuz süt,
- Bitkisel çaylar,
- Patates püresi,
- Yoğurt,
- Yulaf,
- Beyaz balıklar (Kılçıklı ve yağlı balıklardan uzak durulmalı.).
Kolonoskopi Sonrası Diyette Neler Yasak?
İşlemin ardından 1-2 günlük süreç boyunca bazı gıdalardan kaçınılması öneriliyor. Örneğin; bu dönemde tüketilecek sindirimi zor, aşırı yağlı veya baharatlı yiyecekler, mide bulantısı ve kusmaya yol açabiliyor. Anestezi sonrası bu tip besinlerden bir süre uzak durmak, sindirim sisteminin kendine gelmesi açısından önemli.
Kolonoskopi Sonrası Ne Yenmemeli? Kolonoskopi sonrası diyette kaçınılması gereken yiyecekler hangileri? İşte onların bir listesi:
- Patlamış mısır,
- Baharat içeriği yoğun gıdalar,
- Yüksek yağ veya şeker ihtiva eden besinler,
- Gaz yapıcı yiyecekler,
- Patates kızartması,
- Az pişmiş veya çiğ sebzeler,
- Mısır,
- Bakliyat çeşitleri,
- Pirinç,
- Yoğun protein barındıran ürünler (Biftek gibi),
- Fırınlanmış gıdalar.
- Bağırsaklarınızı Yola Getirin: 3 Adımda Fodmap Diyeti
Kolonoskopi Diyeti – Kolonoskopi Öncesi Diyet Hakkında Genel Değerlendirme
Özetleyecek olursak: Kolonoskopi diyeti, tanı veya tedavi amacıyla gerçekleştirilecek kolonoskopi işleminin konfor düzeyini yükseltmek, başarı oranını artırmak için uygulanıyor.
Bu doğrultuda söz konusu beslenme programı; lif oranı yüksek, posa bırakan bitkisel gıdalardan uzak durmaya dayanıyor.
Lifli gıdalar posa birikimine yol açacağından dolayı, kolon temizliğini zorlaştırabiliyor. Bu ise işlemin sağlıklı bir şekilde gerçekleştirilmesine engel oluyor. Kolonoskopi öncesi diyet sayesinde bu tür riskler ortadan kaldırılıyor.
Genellikle tanı amaçlı uygulanan bu işlem, kimi zaman poliplerin alınması veya doku numunesi elde etmek için de tercih ediliyor.
Bu gibi amaçlarla gerçekleştirilen kolonoskopi sonrası diyet uygulamak, komplikasyon risklerine karşı beslenmeye bir süre ekstra dikkat etmek gerekiyor.
Eğer yakın zamanda kolonoskopi yaptıracaksanız, bu bilgilerin işinize yarayacağını umuyoruz.
Ayrıca; ‘Bağırsaklarımla başım dertte!’ diyenlerdenseniz, yine doğrudan bağırsak sağlığıyla ilgili başka bir beslenme programı olarak, aradığınız çözümü Sibo diyeti ile bulabilirsiniz.
