MS Hastalığı Nedir Belirtileri Nelerdir; MS Hastalığının belirtileri genel anlamda tanımlanmış olsa da, hastalarda görülen MS hastalığı belirtilerinin her zaman aynı olduğu üzerinde durmak oldukça zordur. Çünkü MS hastalığı belirtileri kişiden kişiye göre farklılık göstermektedir. Genel olarak hastalığın seyrine bakıldığında belirtileri şöyledir:
- Cinsel fonksiyonlarda bozukluklar
- Vücutta medyana gelen uyuşukluk, iğnelenme ve karıncalanmalar
- Depresyon
- Yorgunluk hali
- Yutmada yaşanılan zorluk
- Dengede kayıplar
- Mide bulantıları
- İdrar kaçırma ve kabızlık
Vücutta güçsüzlük görülebilir. Bununla birlikte vücudun bir tarafı daha güçsüz olabilir. Özellikle bir tarafın kol ve bacaklarında daha çok güçsüzlük, spazm, kas sertliği ve kramp gibi ağrılara rastlanılabilir. MS hastalığının ilk belirtileri olarak güç kaybı ortaya çıkar. Kollarda ve bacaklarda görülen kuvvet azalması şikayetlerinin başladığına rastlanılır.
Eğer çift görme, bulanık görme, denge bozuklukları ve duyu bozuklukları ortaya çıkmış ise bu durum hastaların doktora başvurmalarını gerektiren bir durum olarak karşımıza çıkar. Bunlarda göz önüne alınarak MS hastalığının belirtilerinin her kişide farklı seyredeceği de unutulmamalıdır.
MS Hastalığında Miyelin Nedir?
Sinir sisteminde sinir liflerinin çevrelendiği bir doku vardır. Bu doku bir tür kılıf niteliğini taşır. Bu kılıf sayesinde sinir lifleri beyinden gelen elektrik uyarılarını vücudun diğer bölümlerine gönderir.
MS hastalığında ise miyelin adı verilen bu kılıfın hasara uğraması sonucu beyinden gelen elektrik uyarıları vücudun diğer bölümlerine iletilmez. Miyelin sadece bununla sınırlı kalmadığı gibi aynı zamanda sinir liflerinin korunmasını da sağlar. Ancak miyelin hasar gördüğünde MS hastalığı çeşitli olarak ortaya çıkar.
MS Hastalığı Nedir Belirtileri Nelerdir?
Yüzde ve vücutta meydana gelen uyuşukluk halleri, halsizlik belirtileri, karıncalanmalar, yorgunluk, denge bozuklukları, hissizlik, görme bozuklukları, ısıya karşı hassasiyet, kaslarda sertleşme, konuşma bozuklukları, cinsel işlev sorunları, kısa süreli yaşanan bellek sorunları, ataksi denilen yürüme dengesizlikleri ve bağırsak ve mesane problemleridir.
MS Hastalığı Nedenleri Nelerdir?
Anne karnında iken meydana gelen biyokimyasal olaylar, alerjik reaksiyonlar, bilinçsiz yapılan diyetler, vitamin eksiklikleri ve miyelin denilen kan ve beyin arasında bulunan bariyerin hasarı MS hastalığı nedenlerinden olmaktadır. MS hastalığına etki eden sorunlar arasında genetik olayların bulunup bulunmaması merak konusudur.
MS hastalığının oluşmasında genetik faktörlerin etkin olduğu doktorlar tarafından belirtiliyor. MS hastalığının belirtileri her hastada aynı olmadığından zor anlaşılabiliyor. Fakat genetik belirtiler MS hastalığına yakalanan kişilerin hepsinde aynı oluyor. MS hastalığının nedenleri arasında sayılabilecek diğer etmenlerde şunlardır:
- Virüsler
- Çevresel faktörler
- Genetik faktörler
- Kalıtım
- Etnik köken
MS Hastalığı Genetik mi?
Geçmiş dönemlerde kişi ‘’ varisella zoster ‘’ ve ‘’ herpes ‘’ virüslerine maruz kalmış olabilir. Kişilerde genetik çevresel faktörlerden olumsuz bir şekilde etkilenmiş olabilir. Beyaz ırkta miyelinin koruyuculuğu daha az olurken sarı ve kısmen siyah ırkta miyelin koruyuculuğunun etkisi daha fazla olabilmektedir.
Cıva, organik çözücüler, radyasyon ve böcek ilaçlarına maruz kalınması çevresel faktörlere örnektir. MS hastalığına sahip anne ve babanın çocuklarında MS hastalığı riski 7 ila 10 kat artar. Yine bu hastalığa sahip anne ve babanın ikiz çocuklarının birinde MS hastalığı riski daha fazla iken diğerinde daha az olabilir. İkizlerden birinde %75 iken diğerinde %25 olmaktadır.
MS Hastalığı Tanısı Nasıl Konur?
Çok da kolay olmayan MS hastalığının tanısı için özel olarak herhangi bir test veya yöntem geliştirilmemiştir. Bir hastaya MS hastalığı tanısı koymanın diğer hastalıkları elemekten başka bir şey değildir. Belirtilerini gösteren bir hastaya MS tanısı koymak diğer hastalık olasılıklarının silinmesi anlamına gelmektedir. Günümüzde kullanılan MS tanısı tetkikleri ise şunlardır:
- MRI filmleri
- Uyarılmış yanıtlar
- Beyin omuriliği sıvısının incelenmesi
- Görsel ve işitsel uyarılmış yanıtlar
- Smatsensriyel uyarılmış yanıtlar
MS hastalığı teşhisi için olmazsa olmaz tetkiklerden biri olan MRI filmleri beyin ve omurilik hakkında detaylı inceleme yapılmasını sağlar. Hastada MS hastalığı lezyonlarına rastlanılıyor ise bu lezyonlar MRI filmlerinde soluk alanlar olarak kendini belli eder. Beyin omurilik sıvısının incelenmesi ile ligklnal bandalar ve miyelin proteinin bağışıklık sistemindeki aktivitesine rastlanılır.
Uyarılmış yanıtlar ile sinirlerin ileti hızları ölçülür. Eğer miyelin kılıflarında bir hasar oluşmuş ise sinirlerin ileti hızlarının uyarılmış yanıtlarda daha yavaş olduğu görülür. Uyarılmış yanıtlar görsel, işitsel ve smatsensriyel yanıtlar olarak üç gruba ayrılır. Görsel uyarılmış yanıtlar: Görme ile ilgili olan sinirlerin incelenmesi üzerine bilgi verir.
İşitsel uyarılmış yanıtlar, işitme ilgili olan sinirlerin incelenmesi sağlar ve bu alanda bilgi verir. Smatsensriyel uyarılmış yanıtlar ise kol ve bacaklarla ilgili olan sinirlerin incelenmesi sağlar ve duyusal sinirleri inceler.
MS Hastalığının Tedavisi
Daha öncede bahsi geçtiği üzere MS hastalığının kişiye göre farklı seyir ettiği üzerinde durulmaktadır. Bu nedenle kişiye göre MS hastalığı tedavisi farklılık gösterir. MS hastalığının tedavisine ne kadar erken dönemde başlanılırsa o kadar tedaviden olumlu sonuçlar alınır. Kimi hastalarda atak geçirme sıfır iken kimi hastalar hayatı boyunca atak geçirebilir. Bununla birlikte ataklar değişkenlik gösteren sıklıklarla yaşanılabilir.
Ataklar halinde seyretmeyen hastalık ağır formlar halinde ilerliyor ise bu durumda tedavi süreci de daha zorlu geçmektedir. Ataklarla başlayan MS hastalığının bazı tipleri daha sonradan ara vermeksizin devam edebilmektedir. Ataklar görülen MS hastalığının tedavisine en kısa zamanda başlanmalıdır. MS hastalığı tedavisine erken dönemde başlanılır ise insan sağlığına kalıcı etkiler bırakması engellenir.
MS Atakları Nasıl Önlenir?
MS hastalığını ataklar halinde geçiren kişilerin ataklarının sayısını azaltmak amacı ile özel aşılar uygulanır. Bu aşılar sayesinde ataklar % 30 ila % 40 arasında düşürülür. Koruyucu tedaviler ile atak sonrasında MS hastalarının engelli kalma riski önlenmiş olur. Çok sık olarak MS atağı geçiren kişilerin atak sayısını azaltmak amacı ile uygulanan tedavi yöntemi interferon tedavisi olmaktadır.
Kronik seyreden MS hastalığının ve tek atak geçiren MS hastalarında bağışıklık sistemlerini baskılayan koruyucu tedavilere yer verilmemelidir. Az görülen ağır MS hastalığının tedavisinde daha farklı yollar uygulanmaktadır. MS hastalığı tedavisinde kullanılan koruyucu tedavi yöntemleri bağışıklık sistemini baskılar. Bunun için tedavide kullanılan yöntemlerin bağışıklık sistemini baskılamamasına dikkat edilmelidir.
MS Hastalığını Kontrol Altında Tutma Yolları
MS hastalığını kontrol altında tutmanın yolları MS hastalığı nasıl tedavi edilir sorusunun bir yanıtıdır. MS hastaları kendilerini yoran aktivitelerden kaçınmalıdırlar. Sıcak ortamlar MS hastalığı ataklarını artırabileceğinden dolayı sauna ve hamam gibi yerlerin tercih edilmemesi daha çok ılık suların tercih edilmesi gerekir.
Düzenli ve sağlıklı beslenerek hastalar kendilerine sağlıklı bir yaşam tarzı belirlemelidirler. Vücudu çok yormayacak şekilde hareket edilmelidir. Sağlığa zararlı olan yiyecek ve içeceklerden uzak durulmalıdır. Depresyon yaratıcı etmenlerden uzak durulmaya çalışılmalıdır. Psikolojik açıdan iyi gelen ortamlarda vakit geçirmeye çalışılmalı ve moral bozucu işlerden uzak durulmalıdır.
MS Hastalığı ve Hamilelik
MS hastalığı doğuma ve doğurganlığa karşı hiçbir hastalık riski taşımaz. Bu nedenle MS hastalığı gebelik konusunda, anne olmak isteyen hanımlar tedirginlik yaşamadan gebe kalabilir ve bebeklerini dünyaya getirebilirler. Eğer ataklar hamilelikte ağır seyreder ise, ağır işlerden kaçınmalı ve istirahat etmelidirler.
