Carnivore diyeti, karbonhidratları kesip yalnızca et ve diğer hayvansal ürünleri (örneğin sığır eti, tavuk, balık ve yumurta) tüketmeyi temel alır. Bu diyetin amacı, tüm karbonhidratları keserek vücudun enerji için yağ yakmasını sağlamak ve böylece kilo kaybı sağlamaktır. Diğer iddialar arasında bu diyetin, iltihaplanmayla mücadele edebileceği, diyabetli kişilerde kan şekeri seviyelerini düşürebileceği ve mental sağlık üzerinde olumlu etkiler yapabileceği öne sürülmektedir.
Carnivore diyeti, ketojenik diyet (keto) ve Atkins diyetlerine benzer bir yapıya sahiptir. Ancak keto ve Atkins diyetleri yalnızca karbonhidratları sınırlandırırken, carnivore diyeti tüm karbonhidratları ve diğer besin gruplarını, meyve, sebze, tahıl, kuruyemiş, tohumlar ve baklagilleri de dahil olmak üzere tamamen ortadan kaldırır.
Karbonhidrat içermeyen bir diyeti benimsemek yeni bir fikir değildir. İskoç askeri cerrahı John Rollo, 1700’lerin sonlarında diyabet hastalarını tedavi etmek amacıyla yalnızca etle beslenmeyi kullanmış ve karbonhidratları kesmek, hastalarının kan şekeri seviyelerini düşürmelerine yardımcı olmuştur.
Eski bir ortopedik cerrah olan Shawn Baker, 2019 yılında yayımladığı The Carnivore Diet adlı kitabıyla bu diyeti popüler hale getirmiştir. (Baker, 2017 yılında yetersiz çalışma nedeniyle tıp lisansını kaybetmiş, 2019’da ise gözetim altında tekrar geri verilmiştir.) Komedyen ve podcast sunucusu Joe Rogan’ın desteği, diyeti daha da fazla tanıtmıştır. 2019 yılında, Rogan yalnızca et yiyerek 30 gün geçirmiş ve “12 kilo kaybettiğini ve çok enerji kazandığını” belirtmiştir.
Carnivore diyeti oldukça kısıtlayıcı bir beslenme şeklidir. Uzman diyetisyenler meyve, sebze ve tam tahılların yanı sıra hayvansal kaynaklardan elde edilen yağsız proteinlerin tüketilmesini önermektedir. Tüm besin gruplarını dışlamak, sağlıklı kalmak için ihtiyaç duyduğunuz bazı besin maddelerinden eksik kalmanıza neden olabilir.
Carnivore Diyeti Nasıl Yapılır?
Karbonhidratlar, vücudunuzun ana enerji kaynağıdır. Karbonhidrat yediğinizde, vücudunuz bunları enerji için kullanılan şeker (glikoz) haline getirir. Fazla glikoz, kaslarda ve karaciğerde depolanır ve ardından fazlası yağa dönüşür.
Bu diyetin mucidi, karbonhidratları keserek yağ yakımını hızlandıracağınızı ve açlık hissetmeyeceğinizi iddia etmektedir. Ayrıca, karbonhidratsız bir diyetin, tip 2 diyabetli kişilerde kan şekeri kontrolünü iyileştireceğini söylemektedir. Diyet planlarına herkes farklı tepki verebilir, önce doktorunuza danışmanız önemlidir. Bu tür bir diyet, bazı besin maddelerinden eksik kalmanıza neden olabilir.
Carnivore Diyetine Nasıl Başlanır?
Bu diyeti başlatmak için fazla hazırlık yapmanıza gerek yok, ancak alışveriş yapmanız gerekecek. İlk adım olarak, karbonhidrata dayalı tüm yiyecekleri buzdolabınızdan çıkarabilirsiniz, böylece bunlara karşı bir tutku geliştirmezsiniz. Sonra bir alışveriş listesi hazırlayın. Carnivore diyeti için alışveriş yaparken et, kümes hayvanları ve deniz ürünleri bölümlerinden alışveriş yapmanız gerekecek çünkü bu diyette yalnızca bu tür yiyecekler tüketilebilir.
Carnivore Diyeti İle Tüketilebilecek Yiyecekler
Carnivore diyeti, hayvansal temelli gıdalarla sınırlıdır ve temel olarak et, tavuk ve balıktan oluşur.
İzin verilen yiyeceklerin listesi kısa çünkü yalnızca hayvansal ürünleri içerir. Kırmızı et (örneğin biftek, hamburger, kuzu tandır), tavuk, kuzu eti gibi gıdalar bu diyette serbesttir. Somon ve alabalık gibi balıklar izin verilenler arasında yer alır. Organ etlerinden (karaciğer, kuyruğu vb.) de yiyebilirsiniz. Yumurtalar ise az miktarda tüketilebilir.
Yemeklerinizi pişirmek için tereyağı, kuyruk yağı veya sadeyağ kullanabilirsiniz. Baharatlar ise diyetin tek çeşitlilik sağlayan kısmıdır. Tuz, karabiber, acı biber ezmesi, kimyon ve sarımsak gibi baharatlar serbesttir.
Carnivore Diyetinde Kaçınılması Gereken Yiyecekler
Hayvansal temelli olmayan yiyeceklerin tamamı yasaktır. Meyveler, sebzeler, tahıllar, baklagiller, kuruyemişler ve tohumlar bu diyette yer almaz.
Carnivore Diyetinde Peynir Yenir Mi?
Evet, bu diyet peynir ve süt ürünlerine izin verir. Ancak bu gıdaların iltihaplanmaya yol açabileceği için sınırlı miktarda tüketilmesi önerilir.
Carnivore Diyeti Listesi
Carnivore diyeti alışveriş yaparken yardımcı olacak izin verilen yiyeceklerin listesi şunlardır:
- Sığır Eti: Tandır, kıyma, bonfile, biftek çeşitleri
- Tavuk Eti: Tavuk göğsü, but, incik, kanat
- Kuzu Eti: Kuzu pirzolası, kuzu incik, kuzu tandır, kuzu kıyması
- Deniz Ürünleri: Somon, alabalık, uskumru, istavrit, hamsi
- Organ Etleri: Karaciğer, böbrek, dil, kuyruğu, kalp, ayaklar
Carnivore Diyetinin Artıları ve Eksileri
Her diyetin artıları ve eksileri vardır. Bazı diyetler belirli yaşam tarzlarına veya vücut tiplerine daha uygun olabilir. Bir diyeti seçerken yaşam tarzınızı ve tatlarınızı göz önünde bulundurmanız önemlidir.
Carnivore Diyeti Avantajları
Carnivore diyeti, kilo kaybını teşvik ettiğini iddia eder. Diğer öne çıkan yararları arasında kalp sağlığı, bağışıklık sistemi sorunları, kan şekeri kontrolü ve ruh hali iyileşmesi sayılmaktadır. Ancak Shawn Baker, bu faydaların doğruluğunu destekleyen tıbbi araştırmalar yerine yalnızca “başarı hikayelerine” referans vermektedir.
Bu diyeti sağlık üzerinde nasıl etkiler oluşturduğuna dair yapılan çok az araştırma bulunmaktadır. Bir çalışmada, 9 ila 20 ay boyunca carnivore diyeti uyguladığını söyleyen 2.000’den fazla kişi incelenmiştir. Katılımcılar şunları bildirmiştir:
- Vücut kitle indeksi (BMI) azalması
- Artan enerji
- Daha iyi uyku
- Artan güç ve dayanıklılık
- Gelişen hafıza ve odaklanma
Çoğu diyabet hastası, diyabet ilaçlarının dozunu azaltabildiğini veya tamamen bırakabildiğini belirtmiştir. Ancak çalışmanın bir problemi, araştırmacıların katılımcıların tam olarak ne yediklerini bilmemesi ve sağlıklarını ölçmemeleriydi. Sonuçlar yalnızca anket cevaplarına dayandırılmıştır.
Carnivore Diyetinin Yan Etkileri
Diyetisyenler, yetişkinlerin günlük kalorilerinin %45 ile %65’inin karbonhidratlardan gelmesini önerir. Tüm besin gruplarını dışlamak, önemli vitamin ve minerallerden eksik kalmanıza yol açabilir. Örneğin sebzeler, lif, potasyum, A ve C vitaminleri ve folat gibi besin maddelerinin kaynağıdır.
Yeterli lif almadığınızda, kabızlık yaşanabilir. İlginç bir şekilde, bu diyeti deneyen kişiler, tam tersine ishal gibi bir yan etki bildirmiştir. Yüksek yağ ve protein içeren bir diyet, bağırsaklardaki iyi ve kötü bakterilerin dengesini değiştirebilir, bu da gevşek dışkılara yol açabilir. Ayrıca, baş ağrıları, mide bulantısı ve enerji eksikliği gibi şikayetler de rapor edilmiştir.
Hayvansal bazlı diyetler, doymuş yağ bakımından zengindir ve bu da düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL) kolesterolünü artırabilir. LDL kolesterol, kalp hastalıkları ve inme riskini artıran “kötü” kolesteroldür. Ayrıca, diyetin izin verdiği işlenmiş etler yüksek tuz içerir, bu da kan basıncını artırabilir.
Carnivore Diyeti Hakkında Uzman Görüşü: Carnivore diyeti, muhtemelen kilo kaybı sağlasa da, besin eksikliklerine yol açabilir ve sürdürülebilir değildir, diyor Kathleen Zelman, (Beslenme uzmanı). “Bu diyeti uzun süre sürdürmek mümkün değil,” diyor. “Sonunda yiyecek arzuları devreye girecek. Bir sandviç isteyeceksiniz. Bir dilim tam tahıllı ekmek, biraz meyve ya da salata isteyeceksiniz.”
İlgili Yazı: 7 günlük Glutensiz Diyet Listesi
Carnivore diyetine uygun bir günlük yemek planı şöyle olabilir:
- Kahvaltı: Kavurmalı yumurta
- Öğle Yemeği: Hamburger köftesi
- Akşam Yemeği: Somon köftesi
Carnivore Diyeti Tarifleri
Carnivore diyetine uygun birkaç tarif önerisi:
- Hindi Etli Yumurta Tarifi: Yarım kilo hindi göğsünü küçük parçalara ayırın ve tavada kızarana kadar pişirin. Üç büyük yumurtayı bir kasede çırpın ve tuz ve karabiber ile tatlandırın. Hindi etini tavada bir kenara alın ve yumurtaları diğer tarafa dökün. Yumurtayı karıştırarak hindi ile karıştırın ve tamamen pişene kadar pişirin.
- Somon Köftesi Tarifi:Malzemeler:
- 300 gr somon fileto (haşlanmış veya pişmiş)
- 1 küçük soğan (rendelenmiş)
- 1 dilim ekmek (ufalanmış)
- 1 yumurta
- 1 yemek kaşığı maydanoz (doğranmış)
- Tuz, karabiber
- 1 tatlı kaşığı pul biber
- 2 yemek kaşığı zeytinyağı (kızartmak için)
Yapılışı:
- Somonu ezin ya da küçük parçalara ayırın.
- Soğan, ekmek, yumurta, maydanoz ve baharatları ekleyip karıştırın.
- Karışımdan ceviz büyüklüğünde köfteler yapın.
- Zeytinyağını tavada ısıtın ve köfteleri her tarafı altın rengini alana kadar kızartın.
- Sıcak servis yapın.
Afiyet olsun!
Carnivore Diyeti Atıştırmalıkları: Eğer açlık hissediyorsanız ve atıştırmalık arıyorsanız, işte bazı öneriler:
- Peynir dilimleri
- Haşlanmış yumurtalar
- Somon cipsi
- Sardalya
- Derisiz tavuk kanatları
Özetle, diğer pek çok moda diyet gibi, carnivore diyeti de geçici bir çözüm sunmaktadır. Diyet oldukça kısıtlayıcı ve sürdürülebilir değildir. Üstelik, besin eksikliklerine yol açabilir. Sağlıklıysanız, bu diyeti 7 günlük veya 10 günlük denemeniz muhtemelen sorun oluşturmaz.
Kaynak: https://www.webmd.com/diet/carnivore-diet
